Franczyza to doskonały przepis na udany biznes. Zmieniła ona sposób, w jaki patrzy się na przedsiębiorstwa i daje możliwość otwarcia własnej firmy dochodowej firmy, nawet jeśli ma się napięty i ograniczony budżet. Franczyzy są domeną obecnych czasów, a bez nich rozwój gospodarczy nie byłby taki sam. Warto więc znać kilka ciekawostek o tym wyjątkowym rozwiązaniu.
Historia franczyzy – średniowieczny pomysł
Kiedy faktycznie zaczęła się franczyza? Istnieje wiele różnych interpretacji tego, co stanowiło najwcześniejszą formę działalności franczyzowej. Niektórzy twierdzą, że było to dopiero w XIX wieku, jednak prawdą jest, że pierwsze takie modele stosowano już… w średniowieczu!
Monarchowie przekazywali szlachcie i kościołowi środki na zarządzanie gruntami należącymi do Korony. Zadaniem „nowych właścicieli” była ochrona terytorium i pobieranie podatków. Z kolei klasa wyższa przyznała miejscowym rolnikom prawo do korzystania z ziemi w zamian za tantiemy. Uważa się to za pierwszą legalną i dobrze opisaną operację franczyzową w historii.
W mniej zamierzchłych czasach – w latach pięćdziesiątych XIX wieku – Isaac M. Singer zajmował się tworzeniem maszyn do szycia. Miał genialny towar, ale brakowało mu kapitału na masową produkcję. Opracował model biznesowy, w którym sprzedawał licencje osobom, które chciały dystrybuować maszyny i uczyć innych, jak z nich korzystać. W ten sposób narodziła się najstarsza franczyza w USA, a wkrótce potem pojawiły się inne.
Rozwój franczyzy – potęga McDonald’s
Prawdziwy boom w branży franczyzowej nastąpił w erze wyżu demograficznego. Skończyła się II wojna światowa, świat stanął na nogi, a ludzie potrzebowali wielu nowych produktów i usług. Dało to początek serii franczyz w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, w tym jednej firmie, która ostatecznie przekształciła się w największą sieć fast foodów na świecie – McDonald’s.
Fakt: Około 80% wszystkich lokalizacji McDonald’s to franczyzy.
McDonald’s ma obecnie ponad 38 000 lokalizacji na całym świecie i zatrudnia prawie dwa miliony osób! Wychodząc naprzeciw potrzebom klientów, firma ewoluuje, inwestując w technologie. Tylko w 2019 roku zawarła umowę o wartości 300 milionów dolarów z przedsiębiorstwem z branży IT. Przez cały czas kadry rozwijają aplikacje mobilne, systemy płatności mobilnych, a nawet sztuczną inteligencję.
Największe współczesne franczyzy
Franczyzy w gastronomii nikogo nie dziwią, jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że zwykłe produkty, które są dostępne w marketach, również mogą być tworzone przez franczyzobiorców. W rzeczywistości jest bardzo prawdopodobne, że sam sklep także jest franczyzą. Ten model nie jest więc już trendem, a rzeczywistością biznesową.
Wśród nich są naprawdę zadziwiające franczyzy i marki. Niektóre z nich mają dziesiątki tysięcy lokalizacji i są starsze od najbardziej popularnych firm. Oprócz wcześniej wspomnianego MCD warto wymienić jeszcze:
✔️ 7-Eleven – ma ponad 70 000 sklepów. McDonald’s może być najpopularniejszą franczyzą, ale pierwsze miejsce pod względem liczby lokalizacji zajmuje sieć 7-Eleven. 80% wszystkich punktów znajduje się w Azji, jednak franczyza działa na 4 kontynentach. 7-Eleven ma sklepy w 24 krajach na całym świecie
✔️ Hertz Corporation – działa w większej liczbie krajów niż jakakolwiek inna franczyza. Jej biura znajdują się w 150 państwach na całym świecie.
✔️ Marriott International – od początku istnienia zachował swoją czołową pozycję w branży hotelarskiej pod względem ilości franczyz.
✔️ Anytime Fitness – to pierwsza franczyza reprezentowana na siedmiu kontynentach (więc i na Antarktydzie!)
Każda firma ma swoją historię, a franczyzy niczym się nie różnią pod tym względem od standardowych przedsiębiorstw. Muszą dostosować się, aby pokonać przeszkody po drodze, najczęściej wpływając na swoich konkurentów, a także na całą gospodarkę. Ten model biznesowy jest silnie zakorzeniony w kulturze i z każdym rokiem zyskuje coraz większą popularność. Warto więc wykorzystać tą sprzyjającą sytuację, by otworzyć swój własny biznes!